Rethinking History: Archival History of Iran-Canada Relations

روند برقراری روابط رسمی و مستقیم میان ایران و کانادا با ایجاد سفارت ایران در اوتاوا در سال ۱۳۳۵/ ۱۹۵۶ آغاز و با گشودن سفارت کانادا در تهران در سال ۱۳۳۷/۱۹۵۸ تکمیل شد. با این حال این بدان معنا نیست که پیش از این روابطی میان دو کشور وجود نداشته است. بنابر گزارش‌ها و اسناد موجود، از واپسین سال‌های قرن ۱۳ش/ ابتدای قرن ۲۰م نیز برخی پیوندهای موردی و غیرمستقیم به‌خصوص در زمینه اقتصادی میان دو کشور وجود داشته است که با توجه به قرار داشتن کانادا در ردیف متصرفات بریتانیا، ذیل روابط با این کشور جای می‌گیرد. این روابط گاه نیز به‌واسطه سفارت ایران در واشنگتن و یا نمایندگی‌های بازرگانی دولت کانادا در منطقه (از جمله در قاهره) برقرار می‌شده است. روابط ایران و کانادا از زمان برقراری تاکنون با فرازونشیب‌هایی همراه بوده است. قطع روابط از سوی دولت کانادا در سال ۱۳۵۸/۱۹۷۹ در پی درگیر شدن سفارت کانادا در جریان تصرف سفارت امریکا در تهران توسط دانشجویان ایرانی (خروج شش تن از کارکنان سفارت امریکا از ایران با همکاری سفارت کانادا)، بازگشایی دوباره سفارت‌ کانادا در سال ۱۳۶۹/۱۹۹۰ و قطع دوباره روابط در سال ۱۳۹۱/۲۰۱۲ (که تاکنون ادامه یافته است) بخشی از این فراز و نشیب‌ها را در بر می‌گیرد.

جواد عباسی، دانش‌آموخته دوره دکتری رشته تاریخ در دانشگاه تهران، دانشیار بازنشسته تاریخ دانشگاه فردوسی مشهد، استاد مدعو دانشگاه ایالتی اوهایو در سال های 2012 تا 2015 و مشاور پروژه مطالعات نسخه شناختی دوره مغول در آکادمی علوم اتریش (از سال 2018 تاکنون) است. 

تمرکز آموزشی و پژوهشی و ترجمه ای او بر تاریخ ایران در دوره مغول و تیموری شامل بیش از چهل مقاله، راهنمایی و مشاوره حدود سی رساله دکتری و پایان نامه کارشناسی ارشد و ترجمه آثاری چون «قدرت سیاست و مذهب در ایران عهد تیموری»، «پادشاهی و ایدئولوژی در دنیای اسلامی – مغولی» و «امیرعلیشیر نوائی و روزگار او» می باشد. ترجمه کتاب تاریخ پول در ایران (از صفویه تا ابتدای دوره پهلوی) از دیگر ترجمه هاي اوست.

تاسیس مرکز پژوهشی “تاریخ پژوهان یادگارآفرین” (۱۳۹۸) با هدف انجام پژوهش در زمینه تاریخ خانوادگی، تاریخ نهادها و موسسات و پژوهش های مبتنی بر تاریخ شفاهی (https://yadegarafarin.ir/) از دیگر فعالیت های اوست.

در سال های اخیر و در پی مسافرت و اقامت در کانادا، در کنار مطالعات یادشده بر پژوهش در تاریخ روابط ایران و کانادا نیز متمرکز شده و کتاب «تاریخ روابط ایران و کانادا به روایت اسناد» و مقاله ” جایگاه کتاب در  روابط ایران و کانادا” نخستین دستاوردهای پژوهش در ابن زمینه است.